Przejdź do treści
Home » Sztuka pisania: od opowiadania twórczego do form argumentacyjnych

Sztuka pisania: od opowiadania twórczego do form argumentacyjnych

Warsztaty pisania dla uczniów szkół podstawowych1

Obecna podstawa programowa w szkole podstawowej

W klasach VII-VIII nacisk jest kładziony na doskonalenie umiejętności pisania tekstów o większym stopniu złożoności:

  • Uczniowie posługują się różnorodnymi formami pisemnymi, które służą do:
    • wyrażania opinii, ocen, argumentowania,
    • analizy, interpretacji tekstów literackich i nieliterackich,
    • przygotowywania prac pisemnych związanych z lekturami obowiązkowymi.
  • Doskonalą umiejętności organizowania treści w sposób logiczny i spójny, pracują nad poprawnością językową, stylistyczną, ortograficzną i interpunkcyjną.

Te cele w ramach podstawy programowej obejmują umiejętność tworzenia różnych tekstów użytkowych, twórczych oraz argumentacyjnych, które są wykorzystywane w praktyce w szkole i życiu codziennym. Podstawa programowa dla języka polskiego w szkołach podstawowych jest dostępna na stronie Ministerstwa Edukacji i Nauki, gdzie można zapoznać się z pełnym dokumentem.
Cały dokument

Plan warsztatów

  • Grupa docelowa: przede wszystkim uczniowie klas ósmych, uczniowie klas siódmych.
  • Cel: rozwinięcie umiejętności pisania prac egzaminacyjnych poprzez ćwiczenie argumentacji, wprowadzania elementów twórczych, doskonalenia krótkich form użytkowych: ogłoszenia, zaproszenia.
  • Czas trwania: 7 spotkań po 90 minut.
Wprowadzenie do pisania prac pisemnych (90 min)

Cel: Zrozumienie wymagań egzaminacyjnych i podstawowych zasad pisania.

  1. Omówienie typów prac na egzaminie ósmoklasisty z języka polskiego (rozprawka, przemówienie, krótkie formy argumentacyjne, opowiadanie twórcze, ogłoszenie, zaproszenie).
  2. Najczęstsze błędy uczniów i jak ich unikać.
  3. Praca w grupach: analiza przykładowych arkuszy egzaminacyjnych pod kątem funkcjonalności i kryteriów egzaminacyjnych.

Jak pisać rozprawkę? (90 min)

Cel: Opanowanie umiejętności formułowania tezy i argumentacji.

  1. Rodzaje tekstów argumentacyjnych.
  2. Jak stworzyć tezę i znaleźć konteksty?
  3. Skuteczna argumentacja – przykłady i ćwiczenia.

Przemówienie (90 min)

Cel: Rozróżnianie podania od rozprawki, wprowadzanie typowych elementów przemówienia do pracy literackiej.

  1. Wstęp, rozwinięcie, zakończenie – zasady budowy przemówienia.
  2. Rola wstępu – przyciąganie uwagi słuchaczy.
  3. Argumentacja – jak przekonywać i prezentować argumenty.
  4. Zakończenie – jak podsumować i zakończyć przemówienie.

Jak napisać opowiadanie twórcze? (90 min)

Cel: Zrozumienie, czym jest opowiadanie twórcze, jakie elementy je charakteryzują.

  1. Definicja opowiadania twórczego.
  2. Różnice między opowiadaniem twórczym a innymi formami literackimi (np. opis, sprawozdanie).
  3. Podstawowe cechy budowy opowiadania.
  4. Omówienie wymaganych elementów twórczych.
  5. Wprowadzanie poszczególnych elementów (dialog, różne formy opisu, retrospekcja).
  6. Omówienie typowych tematów opowiadań występujących w arkuszach egzaminacyjnych.

Jak ogłaszać, zapraszać oraz interpretować teksty kultury – o krótkich formach wypowiedzi na egzaminie ósmoklasisty (90 min)

Cel: Redagowanie tekstów użytkowych, rozwijanie umiejętności analizy i interpretacji różnorodnych tekstów kultury (literackich, filmowych, plastycznych) z wykorzystaniem narzędzi krytycznego myślenia i argumentacji.

  1. Definicja zaproszenia i ogłoszenia jako form użytkowych.
  2. Struktura ogłoszenia i zaproszenia: nagłówek, treść, zakończenie. Różnice i podobieństwa.
  3. Wprowadzanie elementów zachęty, argumentacji do obu form.
  4. Czym jest tekst kultury? Definicja i przykłady: literatura, film, sztuka, muzyka.
  5. Jak analizować i interpretować teksty kultury – kluczowe pytania analityczne.
  6. Elementy tekstu kultury: motywy, symbolika, kontekst historyczny, kulturowy i społeczny.
  7. Zestawianie tekstu kultury z konkretnym tekstem literackim.

Praktyczne tworzenie prac egzaminacyjnych (90 min)

Cel: Samodzielne zastosowanie poznanych technik.

  1. Praca nad wybranym tematem egzaminacyjnym.
  2. Tworzenie planu pracy.
  3. Indywidualne konsultacje i poprawki.

Analiza i poprawa prac uczestników (90 min)

Cel: Nauka na własnych błędach i doskonalenie stylu pisania.

  1. Omówienie fragmentów prac uczniów (anonimowo).
  2. Jak poprawiać błędy? – praca w parach nad edycją tekstów.
  3. Podsumowanie warsztatów, wskazówki na przyszłość.

Metody pracy

  • Praca w grupach i parach
  • Ćwiczenia praktyczne
  • Analiza tekstów literackich i prac wzorcowych
  • Indywidualne konsultacje
  1. Ogłoszenie nie stanowi oferty w rozumieniu przepisów KC. ↩︎