
Warsztaty pisania dla uczniów szkół podstawowych1
Obecna podstawa programowa w szkole podstawowej
W klasach VII-VIII nacisk jest kładziony na doskonalenie umiejętności pisania tekstów o większym stopniu złożoności:
- Uczniowie posługują się różnorodnymi formami pisemnymi, które służą do:
- wyrażania opinii, ocen, argumentowania,
- analizy, interpretacji tekstów literackich i nieliterackich,
- przygotowywania prac pisemnych związanych z lekturami obowiązkowymi.
- Doskonalą umiejętności organizowania treści w sposób logiczny i spójny, pracują nad poprawnością językową, stylistyczną, ortograficzną i interpunkcyjną.
Te cele w ramach podstawy programowej obejmują umiejętność tworzenia różnych tekstów użytkowych, twórczych oraz argumentacyjnych, które są wykorzystywane w praktyce w szkole i życiu codziennym. Podstawa programowa dla języka polskiego w szkołach podstawowych jest dostępna na stronie Ministerstwa Edukacji i Nauki, gdzie można zapoznać się z pełnym dokumentem.
Cały dokument
Plan warsztatów
- Grupa docelowa: przede wszystkim uczniowie klas ósmych, uczniowie klas siódmych.
- Cel: rozwinięcie umiejętności pisania prac egzaminacyjnych poprzez ćwiczenie argumentacji, wprowadzania elementów twórczych, doskonalenia krótkich form użytkowych: ogłoszenia, zaproszenia.
- Czas trwania: 7 spotkań po 90 minut.
Wprowadzenie do pisania prac pisemnych (90 min)
Cel: Zrozumienie wymagań egzaminacyjnych i podstawowych zasad pisania.
- Omówienie typów prac na egzaminie ósmoklasisty z języka polskiego (rozprawka, przemówienie, krótkie formy argumentacyjne, opowiadanie twórcze, ogłoszenie, zaproszenie).
- Najczęstsze błędy uczniów i jak ich unikać.
- Praca w grupach: analiza przykładowych arkuszy egzaminacyjnych pod kątem funkcjonalności i kryteriów egzaminacyjnych.
Jak pisać rozprawkę? (90 min)
Cel: Opanowanie umiejętności formułowania tezy i argumentacji.
- Rodzaje tekstów argumentacyjnych.
- Jak stworzyć tezę i znaleźć konteksty?
- Skuteczna argumentacja – przykłady i ćwiczenia.
Przemówienie (90 min)
Cel: Rozróżnianie podania od rozprawki, wprowadzanie typowych elementów przemówienia do pracy literackiej.
- Wstęp, rozwinięcie, zakończenie – zasady budowy przemówienia.
- Rola wstępu – przyciąganie uwagi słuchaczy.
- Argumentacja – jak przekonywać i prezentować argumenty.
- Zakończenie – jak podsumować i zakończyć przemówienie.
Jak napisać opowiadanie twórcze? (90 min)
Cel: Zrozumienie, czym jest opowiadanie twórcze, jakie elementy je charakteryzują.
- Definicja opowiadania twórczego.
- Różnice między opowiadaniem twórczym a innymi formami literackimi (np. opis, sprawozdanie).
- Podstawowe cechy budowy opowiadania.
- Omówienie wymaganych elementów twórczych.
- Wprowadzanie poszczególnych elementów (dialog, różne formy opisu, retrospekcja).
- Omówienie typowych tematów opowiadań występujących w arkuszach egzaminacyjnych.
Jak ogłaszać, zapraszać oraz interpretować teksty kultury – o krótkich formach wypowiedzi na egzaminie ósmoklasisty (90 min)
Cel: Redagowanie tekstów użytkowych, rozwijanie umiejętności analizy i interpretacji różnorodnych tekstów kultury (literackich, filmowych, plastycznych) z wykorzystaniem narzędzi krytycznego myślenia i argumentacji.
- Definicja zaproszenia i ogłoszenia jako form użytkowych.
- Struktura ogłoszenia i zaproszenia: nagłówek, treść, zakończenie. Różnice i podobieństwa.
- Wprowadzanie elementów zachęty, argumentacji do obu form.
- Czym jest tekst kultury? Definicja i przykłady: literatura, film, sztuka, muzyka.
- Jak analizować i interpretować teksty kultury – kluczowe pytania analityczne.
- Elementy tekstu kultury: motywy, symbolika, kontekst historyczny, kulturowy i społeczny.
- Zestawianie tekstu kultury z konkretnym tekstem literackim.
Praktyczne tworzenie prac egzaminacyjnych (90 min)
Cel: Samodzielne zastosowanie poznanych technik.
- Praca nad wybranym tematem egzaminacyjnym.
- Tworzenie planu pracy.
- Indywidualne konsultacje i poprawki.
Analiza i poprawa prac uczestników (90 min)
Cel: Nauka na własnych błędach i doskonalenie stylu pisania.
- Omówienie fragmentów prac uczniów (anonimowo).
- Jak poprawiać błędy? – praca w parach nad edycją tekstów.
- Podsumowanie warsztatów, wskazówki na przyszłość.
Metody pracy
- Praca w grupach i parach
- Ćwiczenia praktyczne
- Analiza tekstów literackich i prac wzorcowych
- Indywidualne konsultacje
- Ogłoszenie nie stanowi oferty w rozumieniu przepisów KC. ↩︎